Thịt trâu gác bếp Sơn La là món ăn đặc sản của người dân tộc Thái đen. Thịt bắp trâu được lóc dọc thớ thành từng miếng dài bằng bàn tay, tẩm ướp với các gia vị khác như ớt, gừng, đặc biệt là mắc khén – một loại hạt tiêu rừng của người dân tộc thiểu số vùng cao Tây Bắc, rồi hun bằng khói than củi từ các núi đá.

Thành phẩm ngon là thanh thịt bên ngoài khô nhưng bên trong ngọt mềm và vẫn giữ nguyên được mùi vị đặc trưng, khi ăn có vị ngọt tươi quện với vị cay nồng của mắc khén phảng phất mùi khói thơm của than củi. Khi ăn người ta xé nhỏ dọc theo thớ, ăn ngay hoặc nướng qua trên bếp, dùng làm món nhậu.
Sản phẩm dùng xé nhỏ, ăn ngay.

Thịt trâu khô được cho là ngon nhất trong tất cả các món ăn từ thịt trâu, ngoài ra còn có các món ngon từ thịt trâu khác như: thịt trâu khô, thịt trâu sấy…

Nếu bạn có dịp đến vùng núi cao Tây Bắc, chắc chắn bạn sẽ bị hấp dẫn bởi món đặc sản thịt trâu gác bếp và không khỏi mua về làm quà tết cho người thân. (hay còn gọi là thịt trâu hun khói) rất đặc biệt. Xưa kia họ nghĩ ra cách ướp thịt trâu, bò treo lên bếp là để có thể dự trữ thức ăn được lâu hơn phòng khi những ngày giá rét, đồng thời cũng có thực phẩm dùng trong những ngày lễ tết, giỗ chạp, hay khi nhà có khách.

Cách chế biến thịt trâu gác bếp không khó, nhưng cũng rất công phu đòi hỏi được chế biến bởi những người có kinh nghiệm và khéo tay thì miếng thịt trâu thành phẩm mới ngon và đúng vị. Người làm thường cắt những mảng thịt to, chọn miếng thăn, bắp ở vai, lưng con trâu, lóc các thớ thịt ra thành từng miếng hình con chì. Sau đó họ lại thái dọc thớ, ướp ớt, muối, gừng, nước lá rừng, đặc biệt không thể thiếu mắc khén (một loại hạt tiêu rừng) và treo lên gác bếp hun khói bằng than, củi của các loại cây được lựa chọn kỹ càng trên núi.

Thành phẩm:

Thịt trâu gác bếp phải có màu đen lánh, bên trong thớ có màu đỏ, vị ngọt quyện với mùi thơm đặc trưng của các loại gia vị.