Biên dịch và phiên dịch (hay còn gọi là thông dịch) là hai vấn đề liên quan chăt chẽ của ngôn ngữ. Do sự khác biệt trong kĩ năng, đào tạo, năng khiếu và thậm chí cả kiến thức ngôn ngữ nên có rất ít người có thể giỏi cả hai lĩnh vực này. Người ngoài thì nghe qua biên dịch - phiên dịch thì cứ nghĩ là một, nhưng thực tế thì nó lại là 2 lĩnh vực khác nhau. Cùng tìm hiểu về sự khác nhau giữa dịch vụ biên dịch và dịch vụ phiên dịch.
Nhìn chung, biên dịch và phiên dịch chỉ khác nhau về phương tiện đó là: phiên dịch viên thì nói bằng miệng còn biên dịch viên thì dùng văn bản dạng viết. Tuy nhiên, cả biên dịch và phiên dịch để bao hàm tình yêu, sự đam mê và sự hiểu biết sâu rộng về ngôn ngữ.
Khi biên dịch quan trọng là người dịch có khả năng hiểu ngôn ngữ nguồn và văn hóa quốc gia của văn bản gốc đó, và sử dụng từ điển chất lượng, nguồn tài liệu tham khảo tốt để hiểu một cách chính xác, rõ ràng ngôn ngữ mục tiêu. Và đặc biệt là khi dịch các tài liệu về văn học thì lại cần người dịch phải có khả năng viết tốt, khả năng biểu đạt ngôn ngữ cao và chính xác. Một điều hay là cho dù một dịch giả giỏi đến đâu thì cũng khó mà dịch tốt được cả hai, hoặc dịch xuôi hoặc dịch ngược.
Đối với dịch vụ phiên dịch, một thông dịch viên lại phải dịch cả xuôi lẫn ngược tại chỗ mà không cần sử dụng từ điển hay tài liệu tham khảo bổ sung nào khác. Người phiên dịch phải có khả năng nghe đồng thời khả năng giải thích tốt. Phiên dịch cần xử lí và ghi nhớ lời của người nói đồng thời dịch sang ngôn ngữ mục tiêu trước đó 5-10 giây. Ngoài ra, người phiên dịch phải có kỹ năng nói trước công chúng tốt, và khả năng trí tuệ để ngay lập tức biến đổi thành ngữ và giải thích cho người nghe có thể hiểu dễ dàng trong khoảng thời gian cho phép.
Để làm tốt dịch vụ phiên dịch, một phiên dịch viên thì cần có những kỹ năng:
* Khả năng nghe và ghi nhớ tốt
* Phải có kiến thức chung về chủ đề sẽ phải dịch
* Hiểu cả hai nền văn hóa
* Có vốn từ vựng nhiều đối với cả hai ngôn ngữ
* Kĩ thuật ghi chú tốt khi dịch đuổi (khả năng tốc kí)
* Cách nắm bắt, xử lý nguồn thông tin để lọc ý chính. Phiên dịch về cơ bản chỉ đòi hỏi đủ thông tin, không nhất thiết phải quá hay
Do đó, nghề phiên dịch thực sự là một công việc đầy thách thức đối với người muốn trở thành một phiên dịch giỏi.
Bài viết khác cùng Box